✨Dòng thời gian tiến hóa của loài người
thumb|Mô hình [[Cây phát sinh hệ thống|cây tiến hóa cổ sinh do Ernst Haeckel đưa ra năm 1879. Lịch sử tiến hóa của các loài được mô tả như là một "cây" với nhiều chi nhánh phát sinh từ một thân cây duy nhất. Cây Haeckel có thể hơi lỗi thời, nhưng nó minh họa rõ các nguyên tắc phát sinh loài, mà phần tái dựng hiện đại phức tạp hơn có thể che khuất.]]
Tiến trình tiến hóa của loài người vạch ra các sự kiện lớn trong sự phát triển của loài người (Homo sapiens), và sự tiến hóa của tổ tiên loài người. Nó bao gồm giải thích ngắn gọn về một số loài, chi, và các cấp bậc cao hơn của các loài được nhìn thấy ngày nay là tổ tiên có thể có của con người hiện đại.
Biểu đồ thời gian này được tổng kết dựa trên các nghiên cứu nhân loại học, cổ sinh vật học, sinh học phát triển, sinh học hình thái, và từ số liệu về giải phẫu và di truyền. Nó không giải quyết vấn đề nguồn gốc sự sống, mà cuộc thảo luận được cung cấp bởi phát sinh luận, nhưng trình bày một dòng có thể có của nguồn gốc tiến hóa của các loài mà cuối cùng dẫn đến con người hiện đại.
Khác với biểu tượng "cây Haeckel" về lịch sử, bài viết này cung cấp không có phân tích phát sinh chủng loại học (phylogenetics) để giúp khắc họa sự phức tạp, phi tuyến của sự tiến hóa loài người. Điều quan trọng là các "dòng dõi có thể có nguồn gốc tiến hóa" không nên được hiểu là cung cấp một tiến trình tuyến tính từ đơn vị phân loại rất sớm để (giả định) đến mục tiêu là Homo sapiens.
Thời gian các sự kiện trong bài tính bằng Ma (Mega annum, triệu năm); hoặc Ka (Kilo annum, ngàn năm) trước đây/trước hiện tại/trước ngày nay (khái niệm "hiện tại"/"ngày nay" tiêu chuẩn trong khảo cổ học được tính mốc là ngày 01/01/1950).
Phân loại của Homo sapiens
Một trong một vài dòng dõi có thể về nguồn gốc, hoặc bậc phân loại, của Homo sapiens được chỉ ra dưới đây. Cột tiếng Anh để đối chiếu tham khảo.
Biểu thời gian
Sinh vật đầu tiên
Động vật có dây sống (Chordata)
Động vật bốn chân (Tetrapoda)
Động vật có vú (Mammalia)
Linh trưởng (Primates)
Linh trưởng dạng người (Hominidae)
Chi Người (Homo)
👁️ 67 | ⌚2025-09-16 22:43:59.938
Tân Việt Shopee Cashback 
Chenglovehair Kol Shopee 
Nagakawa Website 
Mykingdom - Vương Quốc Đồ Chơi 
OZOVN Shopee KOL 
TIMA CPS 
Dòng thời gian tiến hóa của loài người thumb|Mô hình [[Cây phát sinh hệ thống|cây tiến hóa cổ sinh do Ernst Haeckel đưa ra năm 1879. Lịch sử tiến hóa của các loài được mô tả như là một "cây" với nhiều chi
Bài này ghi lại dòng thời gian và dịch tễ học của SARS-CoV-2 vào tháng 1 năm 2021, loại vi rút gây ra bệnh coronavirus 2019 (COVID-19) và là nguyên nhân gây ra đại dịch
thumb|Phục dựng loài _[[Procynosuchus_, thành viên của nhóm cynodont, bao gồm cả tổ tiên của động vật có vú]] Tiến trình **tiến hóa của động vật có vú** đã trải qua nhiều giai đoạn kể
Bài này ghi lại dòng thời gian và dịch tễ học của SARS-CoV-2 vào tháng 5 năm 2021, loại vi rút gây ra bệnh coronavirus 2019 (COVID-19) và là nguyên nhân gây ra đại dịch
**Dòng thời gian sơ khai** của **chủ nghĩa Quốc xã** bắt đầu từ lúc thành lập cho đến khi Adolf Hitler lên nắm quyền (tháng 8 năm 1934). ## Ảnh hưởng từ thế kỷ 19
thumb|274x274px|Tác phẩm minh họa cảnh [[Trái Đất bị thiêu trụi trong vài tỷ năm nữa khi Mặt Trời biến thành ngôi sao đỏ trong giai đoạn cuối.]] Tuy không thể biết trước chính xác tương
**Các cuộc chống đối thuyết tiến hóa** bắt đầu kể từ khi các ý tưởng về sự tiến hóa gây được sự chú ý vào thế kỷ 19. Ban đầu, vào năm 1859, khi Charles
Trong sinh học, **đồng tiến hóa** (tiếng Anh: _coevolution_) là một dạng tiến hóa xảy ra khi hai hoặc nhiều loài ảnh hưởng đến sự tiến hóa của nhau thông qua quá trình chọn lọc
XÂM CHIẾM - Mê cung tiến hóa và sự thống trị mặt đất của loài người Khởi đi từ ba câu hỏi đơn giản: Chúng ta tới từ đâu? Chúng ta là gì? Chúng ta đang đi đâu?, XÂM CHIẾM – Mê cung tiến hóa và sự thống trị mặt đất
XÂM CHIẾM - Mê Cung Tiến Hóa Và Sự Thống Trị Mặt Đất Của Loài Người - Edward O. Wilson - PHANBOOK Khởi đi từ ba câu hỏi đơn giản: Chúng ta tới từ đâu? Chúng ta là gì? Chúng ta đang đi đâu?, XÂM CHIẾM – Mê cung tiến hóa và sự thống trị mặt đất
} Trong sinh học, **tiến hóa** là sự thay đổi đặc tính di truyền của một quần thể sinh học qua những thế hệ nối tiếp nhau. Những đặc tính này là sự biểu hiện
Sách- Loài Tinh Tinh Thứ Ba: Sự Tiến Hóa Và Tương Lai Của Loài Người - Alphabooks - BẢN QUYỀN Sách- Loài Tinh Tinh Thứ Ba: Sự Tiến Hóa Và Tương Lai Của Loài Người Bằng cách nào mà loài người đã biến đổi, trong một khoảng thời gian rất ngắn, từ chỗ chỉ là
**Giả thuyết nhà du hành thời gian**, còn gọi là **UFO viễn khách thời gian**, **con người tương lai**, **mô hình ngoài thời gian** và **thuyết Kẻ hủy diệt** là đề xuất cho rằng vật
Timelines of Everything - Bách Khoa Thư Về Dòng Thời Gian Của Vạn Vật ( Tặng Kèm Bookmark ) KHƠI MỞ TÌNH YÊU VÀ TRÍ TÒ MÒ VỀ LỊCH SỬ NHÂN LOẠI CỦA TRẺ Cuốn sách “Bách khoa thư về dòng thời gian của vạn vật” - một cuốn bách khoa đặc biệt đồ
Khoảng 80-87 loài hiện nay trong bộ Cá voi. [[Phát sinh chủng loài học cho thấy mối quan hệ giữa các gia đình cá voi. ]] Các loài cá voi đã tiến hóa từ các
nhỏ|phải|[[Eurohippus, một trong những tổ tiên của ngựa]] **Ngựa** có một quá trình tiến hóa lâu dài. Các loài ngựa trong họ Ngựa hiện nay gồm có ngựa, ngựa vằn và lừa. Chúng cùng một
Xâm Chiếm - Mê Cung Tiến Hóa Và Sự Thống Trị Mặt Đất Của Loài Người Xâm Chiếm - Mê Cung Tiến Hóa Và Sự Thống Trị Mặt Đất Của Loài Người Khởi đi từ ba câu hỏi đơn giản: Chúng ta tới từ đâu? Chúng ta là gì? Chúng ta
nhỏ|phải|Con [[tê giác là thần thú huyền thoại trong truyền thuyết, chúng được ví như linh vật kỳ lân]] nhỏ|phải|Các loài [[côn trùng có vai trò thầm lặng nhưng thiếu yếu]] nhỏ|phải|Tôm hùm [[BBQ, trong
Trạm Đọc Official | Lược Sử Ngôn Ngữ - Chuyện Kể Về Phát Minh Vĩ Đại Nhất Của Loài Người Daniel L. Everett cho rằng những ngôn ngữ mà chúng ta đang sử dụng không đơn thuần là sản phẩm của hơn một triệu năm tiến hóa mà còn là thứ vũ khí giúp loài
Trạm Đọc | Lược Sử Ngôn Ngữ - Chuyện Kể Về Phát Minh Vĩ Đại Nhất Của Loài Người Daniel L. Everett cho rằng những ngôn ngữ mà chúng ta đang sử dụng không đơn thuần là sản phẩm của hơn một triệu năm tiến hóa mà còn là thứ vũ khí giúp loài
thumb|Mẫu vật [[Skhul V có niên đại 100-80 ngàn năm trước, được phát hiện ở Israel]] Thuật ngữ **người hiện đại sơ khai** (; viết tắt là **EMH**), **người hiện đại về mặt giải phẫu**
Lược Sử Ngôn Ngữ - Chuyện Kể Về Phát Minh Vĩ Đại Nhất Của Loài Người Daniel L. Everett cho rằng những ngôn ngữ mà chúng ta đang sử dụng không đơn thuần là sản phẩm của hơn một triệu năm tiến hóa mà còn là thứ vũ khí giúp loài
Trạm Đọc | Hoàng hậu đỏ: Tình dục và sự tiến hóa của bản tính người Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
Combo Sách Hành Trình Nhân Loại Nguồn Gốc Của Thịnh Vượng Và Bất Bình Đẳng + Sapiens Lược Sử Loài Người (Bộ 2 Cuốn) Combo Sách Hành Trình Nhân Loại Nguồn Gốc Của Thịnh Vượng Và Bất Bình Đẳng + Sapiens Lược Sử Loài Người (Bộ 2 Cuốn) 1. Sapiens Lược Sử Loài Người Sapiens là một câu chuyện
**_Cỗ máy thời gian_** là bộ phim khoa học giả tưởng được công chiếu vào năm 2002 được dựa trên cuốn tiểu thuyết "Cỗ máy thời gian" bởi tác giả nổi tiếng H. G. Wells,
**Du hành thời gian** là khái niệm về chuyển động được cho là (chuyển) một người hoặc cơ thể (vật thể) khác từ điểm này đến điểm khác của thời gian theo nghĩa tương tự
Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Hoàng Hậu Đỏ - Tình Dục Và Sự Tiến Hóa Của Bản Tính Người Chúng ta sẽ không bao giờ hiểu được chính mình nếu chúng ta không hiểu bản tính người đã tiến hóa
**Tâm trí** là tập hợp các lĩnh vực bao gồm các khía cạnh nhận thức như ý thức, trí tưởng tượng, nhận thức, suy nghĩ, trí thông minh, khả năng phán quyết, ngôn ngữ và
**_Hiệp sĩ vượt thời gian_** (_tựa Tiếng Anh: Thunderstone_) là một bộ phim truyền hình của Úc sản xuất năm 1999 bởi nhà sản xuất Jonathan M. Shiff kể về thế giới hậu tận thế
Sách thiếu nhi - Theo Dòng Thời Gian - Thời Tiền Sử (Bìa cứng) Mời bạn hãy Theo dòng thời gian để tham gia vào chuyến du hành thú vị về Thời tiền sử này Bạn có thể ghé qua đại Cổ Sinh để thấy những loài sinh vật
Theo Dòng Thời Gian - Thời Tiền Sử THEO DÒNG THỜI GIAN - THỜI TIỀN SỬ Mời bạn hãy Theo dòng thời gian để tham gia vào chuyến du hành thú vị về Thời tiền sử này Bạn có thể ghé qua đại Cổ Sinh để
[[Tập tin:Modern Synthesis 2.png|nhỏ|Thuyết tiến hóa tổng hợp (**M**) dựa vào thành tựu chủ yếu của: 1 = Di truyền học quần thể (**population genetics**), 2 = Di truyền Mendel (**Mendelian genetics**), 3 = Chọn
**Tác động của con người đến môi trường** bao gồm thay đổi đối với môi sinh và hệ sinh thái, đa dạng sinh học và tài nguyên thiên nhiên do con người gây ra trực
**Loài người** là một trong nhiều loài sinh vật tồn tại trong vũ trụ hư cấu của Babylon 5. Họ xuất hiện trong tất cả các mùa, cũng như các phụ bản của series. Hành
nhỏ|Biểu tượng của tiến hóa **Thuyết tiến hoá trung tính** là lý thuyết sinh học cho rằng ở cấp độ phân tử, thì quá trình tiến hoá diễn ra bằng cách củng cố ngẫu nhiên
Văn Hóa Đô Thị (Tái Bản 2019) Văn hóa không chỉ là khái niệm, mà còn được coi là thành quả. Đó là cột mốc mở ra các thời đại văn minh của loài người. Cách nay hàng vạn năm, nhờ các
Nguyên nhân gốc rễ của sự mất cân bằng mà chúng ta phải đối diện hiện nay là do con người. Trong một thời gian dài, hầu hết loài người trên thế giới tập trung
Văn Hóa Đô Thị Văn hóa không chỉ là khái niệm, mà còn được coi là thành quả. Đó là cột mốc mở ra các thời đại văn minh của loài người. Cách nay hàng vạn năm, nhờ các
**Nhân học tiến hóa** là một lĩnh vực nghiên cứu liên ngành, tập trung vào sự tiến hóa của sinh lý và hành vi con người, đồng thời phân tích mối quan hệ giữa loài
**Việc thuần hóa động vật** là mối quan hệ, tương tác lẫn nhau giữa động vật với con người có ảnh hưởng đến sự chăm sóc và sinh sản của chúng. Thuần hóa động vật
**Thời đại Đồ đá** hay **Paleolithic** là một thời kỳ tiền sử kéo dài mà trong giai đoạn này đá đã được sử dụng rộng rãi để tạo ra các công cụ có cạnh sắc,
**Bằng chứng về tổ tiên chung** đã được phát hiện bởi các nhà khoa học nghiên cứu trong nhiều ngành khoa học trong nhiều thế kỷ, đã chứng minh rằng tất cả các sinh vật
nhỏ|phải|Một con rùa lớn, trong văn hóa, rùa biểu tượng cho vũ trụ, huyền cơ, sự trường thọ nhỏ|phải|Tượng rắn thần [[Naga, đây là hình mẫu mỹ thuật ở những nền văn hóa Ấn Độ
thumb|right|Giới tính và xu hướng tính dục khác nhau của mỗi người **Tính dục ở loài người** là năng lực giới tính, thể chất, tâm lý, và sinh dục, bao gồm mọi khía cạnh đặc
[[Tập tin:America 1000 BCE.png|thumb|right|Lược đồ thể hiện các cộng đồng người ở châu Mỹ vào năm 1000 trước Công nguyên. ]] **Thời kỳ tiền Colombo** () bao hàm tất cả các giai đoạn lịch sử