✨Sự cố máy tính năm 2000

Biểu trưng chính thức nhỏ|250x250px|Một biển báo điện tử hiển thị ngày 3 tháng 1 năm 1900 vào ngày 3 tháng 1 năm 2000 ở [[Pháp.]] Sự cố máy tính năm 2000 (còn được gọi là sự cố Y2K, lỗi thiên niên kỷ, hay đơn giản là Y2K) là sự cố máy tính diễn ra vào thời khắc đầu tiên bước sang năm 2000. Nguyên nhân là do các máy tính thế hệ cũ, các vi mạch đồng hồ điện tử cũ không thể nhận biết được sự khác biệt giữa các năm 2000 và 1900, bởi vì chúng được lập trình với 2 chữ số cuối cùng của năm nhằm tiết kiệm dung lượng lưu trữ khi mà giá cả sản xuất phần cứng máy tính trong giai đoạn đầu còn đắt đỏ. Khi những máy này cộng thêm một con số vào sau 99 (Ví dụ 1), BIOS sẽ đặt lại số đếm thành 00. Vấn đề này là do máy tính nhận dạng ngày 01/01/00 (ngày 1 tháng 1 năm 2000) như là ngày 1 tháng 1 năm 1900.

Trong việc thiết kế lập trình chương trình máy tính, hai chữ số của năm bị phát sinh lỗi khi chuyển từ x99 đến x00. Điều này đã gây ra một số mặt hạn chế liên quan đến hoạt động không chính xác của ngày và thời gian sau ngày và giờ và sau ngày 1 tháng 1 năm 2000 gọi là ngày giới hạn hay với cái tên "chân trời sự kiện". Nếu như không được sửa chữa kịp thời thì hệ thống làm việc lâu dài sẽ bị phá vỡ khi "...97, 98, 99, 00..." tăng dần theo thứ tự trở nên không hợp lệ và sẽ xảy ra lỗi Y2K.

Vì sự cố này, công ty và các tổ chức trên toàn thế giới đã kiểm tra, sửa chữa, và nâng cấp hệ thống máy tính của họ.

Mặc dù đã có các nỗ lực khắc phục hậu quả, số lượng các lỗi máy tính đã xảy ra khi đồng hồ của chúng chuyển sang năm 2000 vẫn là một ẩn số; một trong các lý do là do sự ngần ngại của các tổ chức khi báo cáo về vấn đề này.

Ngày nay, các máy tính đời mới đã khắc phục được sự cố Y2K có thể xảy ra trong khi hết thế kỉ.

Bối cảnh

nhỏ Y2K (Sự cố máy tính năm 2000), một từ gồm chữ ghép với số, là viết tắt phổ biến của vấn đề phần mềm năm 2000. Viết tắt này là kết hợp của: Y cho "Year", và K cho tiền tố đơn vị kilo có ý nghĩa là 1000; do đó 2K có nghĩa là 2000. Ngoài ra, nó còn có một tên gọi khác "Lỗi Thiên Niên Kỷ" (Millennium Bug) bởi vì nó có liên hệ với sự kiện chuyển giao thiên niên kỷ, mặc dù vấn đề này có thể xảy ra vào thời điểm cuối của bất cứ thế kỷ bình thường nào.

Sự cố năm 2000 là tên của một cuốn sách được viết trước đó, Computers in Crisis, của Jerome và Marilyn Murray (Petrocelli, 1984; được McGraw-Hill tái bản dưới tựa đề The Year 2000 Computing Crisis vào năm 1996).

Từ viết tắt Y2K được tạo ra bởi David Eddy, một lập trình viên ở Massachusetts, trong một thư điện tử được gửi đi vào ngày 12 tháng 6 năm 1995. Sau này ông nói rằng, "Mọi người gọi nó là CDC (Century Date Change), FADL (Faulty Date Logic). Ngoài ra còn có nhiều từ khác. Y2K chỉ đơn giản là xuất hiện từ các ngón tay của tôi."

Vấn đề nảy sinh trên cả các máy tính lớn và các máy tính cá nhân mới hơn, thiết bị lưu trữ thời đó rất đắt đỏ, từ mức thấp vào khoảng 10 đô la cho 1 kilobyte, cho đến nhiều trường hợp lên đến 100 đô la một kilobyte. Do đó giảm dung lượng là một vấn đề rất quan trọng đối với các lập trình viên. Từ khi phương pháp thêm tiền tố "19" cho một năm của một ngày, hầu hết các chương trình máy tính đều sử dụng phương pháp này một cách nội bộ, hoặc dùng để lưu trữ trên đĩa hoặc băng, các tệp dữ liệu có định dạng ngày tháng gồm 6 chữ số MMDDYY, MM tượng trưng cho 2 ký tự của tháng, DD tượng trưng cho hai ký tự của ngày, và YY là hai ký tự của năm. Tương tự, không gian lưu trữ dữ liệu trên băng, đĩa rất đắt đỏ, cho nên phương pháp này giúp tiết kiệm chi phí bằng cách giảm dung lượng của các tệp dữ liệu và các cơ sở dữ liệu.

Nhiều chương trình máy tính lưu năm dưới dạng hai chữ số; ví dụ, năm 1980 được lưu là 80. một vài chương trình như vậy không thể phân biệt năm 2000 và năm 1900. Các chương trình khác cố gắng đặt tạm năm 1900 làm đại diện cho năm 2000. Điều này có thể gây ra sự sụp đổ hoàn toàn và dẫn đến các phép so so sánh ngày cho kết quả sai. Một số hệ thống nhúng cũng sử dụng logic ngày tương tự, đã được dự kiến là thất bại và sẽ làm tê liệt các tiện ích cũng như các cơ sở hạ tầng khác.

Một vài cảnh báo đặc biệt nghiêm trọng về những gì sẽ xảy ra nếu không có biện pháp xử lý đã được đưa ra:

Sự cố Y2K là một thảm họa El Niño đối với điện tử và sẽ gây ra các bất ngờ khó chịu trên toàn cầu - John Hamre, Phó Thư ký Bộ quốc phòng Mỹ.

Các ủy ban đặc biệt đã được thành lập bởi các chính phủ để giám sát công tác khắc phục và lập kế hoạch khẩn cấp, đặc biệt là các cơ sở hạ tầng quan trọng như viễn thông, các tiện ích và những thứ tương tự, nhằm đảm bảo các dịch vụ quan trọng đã sửa chữa các vấn đề của chúng và đã sẵn sàng khi có vấn đề nảy sinh với các thiết bị, dịch vụ liên quan. Trong khi một số nhà bình luận và chuyên gia lập luận rằng vấn đề bao trùm lên sự kiện này là lo ngại khủng bố, và nỗi lo này sẽ qua đi khi vượt qua được "chân trời sự kiện" của Y2K vào ngày 1 tháng 1 năm 2000. Ros Anderson, giáo sư ngành Kỹ thuật An ninh tại Phòng thí nghiệm Máy tính Đại học Cambridge, ông cho biết mặc dù đã gửi đi hàng trăm thông cáo về kết quả nghiên cứu cho thấy vấn đề không nghiêm trọng như các gợi ý khác, nhưng chúng đã không được giới truyền thông quan tâm. *Vào ngày 28 tháng 12 năm 1999, 10.000 thẻ của ngân hàng HSBC được sản xuất bởi công ty Racal ngưng hoạt động các giao dịch nhận và rút tiền, do vậy các giao dịch phải chuyển sang giao dịch trên giấy.

1 tháng 1 năm 2000

Vào ngày 1 tháng 1 năm 2000 có một số trục trặc xảy ra ở các nước như sau:

• Tại Sheffield, Anh, các đánh giá rủi ro không chính xác về hội chứng Down đã được gửi tới 154 phụ nữ mang thai và hai lần phá thai được thực hiện do kết quả trực tiếp của lỗi Y2K gây ra tính toán sai tuổi của các bà mẹ. Bốn em bé mắc hội chứng Down cũng được sinh ra từ những bà mẹ được cho biết chúng thuộc nhóm nguy cơ thấp.
• Ở Ishikawa, Nhật Bản, thiết bị theo dõi bức xạ không hoạt động vào nửa đêm, nhưng không gây rủi ro nào.
• Ở Onagawa, Nhật Bản, báo động ở nhà máy nguyên tử hai phút vào trước 24h đêm.
• Ở cảng Osaka Media, Nhật Bản, một thiết bị viễn thông bị lỗi vì xử lý dữ liệu, lỗi được sửa kịp thời và không gây nguy hại. *Tại Nhật Bản, Mạng truyền thông di động NTT (NTT DoCoMo), nhà điều hành di động lớn nhất của Nhật Bản, đã báo cáo vào ngày 1 tháng 1 năm 2000, rằng một số kiểu điện thoại di động đã xóa các tin nhắn mới nhận được, thay vì các tin nhắn cũ hơn, khi bộ nhớ bị lấp đầy.
• Ở Australia, máy kiểm tra vé xe bus ngừng hoạt động.
• Ở Pháp, dịch vụ dự báo thời tiết quốc gia, Meteo France, xuất hiện lỗi trên website với lý do lập trình, trang web hiển thị ngày 1 tháng 1, năm "1900".

1 tháng 3 năm 2000

Các vấn đề đã được báo cáo nhưng chủ yếu là nhỏ.

• Tại Nhật Bản, khoảng 5% máy rút tiền bưu điện không hoạt động.

Vào 31 tháng 12 năm 2000 hoặc 1 tháng 1 năm 2001

Một số phần mềm chưa nhận chính xác năm 2000 là một năm nhuận và do đó hoạt động trên cơ sở năm có 365 ngày. Vào ngày cuối cùng của năm 2000 (ngày 366), các hệ thống này đã xuất hiện nhiều lỗi khác nhau. Đây thường là nhỏ, ngoài các báo cáo về một số chuyến tàu Na Uy đã bị trì hoãn cho đến khi đồng hồ của họ được đưa trở lại một tháng.

1 tháng 1 năm 2020

Một số phần mềm đã sử dụng một quy trình gọi là windowing để khắc phục sự cố bằng cách diễn giải các năm 00-19 là 2000-2019 và 20-99 là 1920-1999. Do đó, một làn sóng trục trặc mới bắt đầu xuất hiện vào năm 2020, bao gồm cả đồng hồ đỗ xe ở thành phố New York từ chối nhận thẻ tín dụng vì sai ngày, các vấn đề với các đơn vị bán hàng Novitus, một số công ty tiện ích in hóa đơn niêm yết năm 1920 và trò chơi điện tử WWE 2K20 gặp sự cố.