thumb|thumbtime=1|Ca sĩ Bỉ Jean Noté hát bài La Marseillaise (1907).
La Marseillaise (tạm dịch: Bài ca Marseille) là quốc ca của Pháp. Bài hát này do Rouget de Lisle sáng tác tại Strasbourg vào đêm 25 sáng 26 tháng 4 năm 1792 sau khi Hoàng đế Áo tuyên chiến với Pháp. Lúc mới ra đời mang tên Chant de guerre pour l'armée du Rhine (Hành khúc quân sông Rhine).
Hoàn cảnh ra đời
nhỏ|phải|[[Claude Joseph Rouget de Lisle|Rouget de Lisle, người sáng tác ra bài "La Marseillaise", hát bài của mình lần đầu tiên tại ngôi nhà của Dietrich, thị trưởng Strasbourg]]
Mùa xuân năm 1792, liên quân Áo-Phổ đã tiến vào đất Pháp và áp sát thủ đô Paris. Để bảo vệ đất nước, người dân Pháp đã lập ra các đạo quân tình nguyện ra chiến trường chiến đấu. Lúc bấy giờ thành phố Strasbourg cũng tổ chức một đội quân tình nguyện. Trước khi đội quân xuất kích, thị trưởng thành phố là Philippe-Frédéric de Dietrich, Nam tước Dietrich (1748 - 1793), muốn tổ chức một buổi tuyên thệ. Ông nghĩ rằng trong buổi lễ tuyên thệ cần phải có một bài chiến ca để phấn khích tinh thần binh sĩ. Ông tìm gặp một sĩ quan trẻ tuổi thuộc quân đoàn công binh đang đóng quân tại đó là Rouget de Lisle, và nói:
:- Lisle, nghe nói anh biết sáng tác nhạc và hay làm thơ phải không?
:- Vâng, cũng có đôi lúc! Người thanh niên trả lời.
:- Anh có thể sáng tác một bài chiến ca thể hiện tinh thần yêu nước được không?
:- Để chống lại bọn xâm lược Áo-Phổ, vâng, để tôi thử xem sao.
:- Được, tôi hẹn với anh phải hoàn thành ngay trong đêm nay để ngày mai hát trong lúc xuất quân.
:- Tôi nhất định hoàn thành.
Lisle đã thức suốt đêm để sáng tác nhạc và viết lời cho bài hát:
Ban đầu, Rouget de Lisle đặt tên cho bài hát là Chant de guerre de l'armée du Rhine ("Hành khúc quân sông Rhine") với hàm ý các binh lính Pháp sẽ giáp trận với tại sông Rhine và đuổi quân đội liên minh Áo - Phổ ra khỏi nước Pháp cách mạng. Sáng hôm sau, trước đoàn quân tình nguyện và dân chúng thành phố Strasbourg, Lisle đã cất tiếng hát làm mọi người xúc động. Vài ngày sau khi bài hát ra đời, liên quân Áo - Phổ tấn công Strasbourg. Về sau, bài hát được phổ biến nhanh chóng toàn nước Pháp. Đoàn quân tình nguyện của thành phố Marseille kéo về bảo vệ thủ đô Paris ngày 30 tháng 7 năm 1792 đã hát bài ca cách mạng này trên đường phố Paris trước tiên, vì thế công chúng Paris gọi là La Marseillaise ("Bài ca của người Marseille"). Liên quân Áo - Phổ bị đẩy bật khỏi Pháp sau thất bại trong trận Valmy vào ngày 20 tháng 9 năm 1792
Vào ngày 14 tháng 7 năm 1795, Quốc hội Pháp thông qua quyết nghị chính thức lấy bài "La Marseillaise" làm quốc ca nước Cộng hòa Pháp, khiến nó trở thành bài quốc ca đầu tiên của Pháp. Nó bị mất vai trò này dưới thời hoàng đế Napoléon I, và sau này bị các vua Louis XVIII và Charles X cấm chỉ. Bài hát chỉ được phục hồi trong một thời gian ngắn sau Cách mạng Tháng Bảy năm 1830. Dưới sự trị vì của Napoleon I, Veillons au Salut de l'Empire là quốc ca không chính thức của Đế chế thứ nhất, trong khi quốc ca không chính thức của Đế chế thứ hai dưới thời Napoléon III là Partant pour la Syrie. Trong thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, "La Marseillaise" được công nhận là bài ca của phong trào cách mạng quốc tế – một ví dụ là nó đã được Công xã Paris sử dụng vào năm 1871. 8 năm sau (1879), nó được khôi phục như là quốc ca của Pháp.
Ảnh hưởng
Năm 1882, nhà soan nhạc Nga nổi tiếng Pyotr Ilyich Tchaikovsky đã trích dẫn "La Marseillaise" để mô tả đội quân xâm lược Pháp trong bản Giao hưởng 1812 của ông. Ông cũng trích dẫn bài "Bozhe, Tsarya khrani!" (Chúa phù hộ Sa hoàng) để mô tả quân đội Nga. Trên thực tế, cả hai bản quốc ca này đều không được sử dụng vào năm 1812. Thêm nữa, có một số ca khúc có giai điệu của bài La Marseillaise như:
- Echoes of France – Django Reinhardt
- All You Need Is Love – The Beatles
- Aux Armes et cetera – Serge Gainsbourg 1978
- You went the Wrong way Old King Louie – Allan Sherman
Ngoài ra, bài hát còn xuất hiện trong bộ phim nổi tiếng của Mỹ Casablanca, khi toàn bộ khách trong quán Rick's Café Américain dưới sự bắt nhịp của Victor Laszlo, một lãnh tụ kháng chiến người Tiệp Khắc, hát át tiếng các sĩ quan Đức Quốc xã đang hát vang bài hát "Die Wacht am Rhein" (Bảo vệ sông Rhein). Điều này dẫn tới việc viên thiếu tá Đức Strasser đóng cửa quán. Năm năm sau, hai bài hát này lại cùng xuất hiện trong bộ phim của Jean Renoir – Grand Illusion năm 1937. Renoir đã phác họa lịch sử bài La Marseillaise trong bộ phim cùng tên một năm sau đó.
Lời bài hát
Bình thường, chỉ khổ đầu của bài ca sẽ được hát lên.
Bình luận
Nhà triết học và cải cách người Anh Jeremy Bentham, người được tuyên bố là công dân danh dự của Pháp vào năm 1791 để ghi nhận sự đồng cảm của ông đối với lý tưởng của Cách mạng Pháp, đã không ủng hộ bài La Marseillaise. Đối chiếu những phẩm chất của nó với "vẻ đẹp" và "sự giản dị" của bài God save the King của Vương quốc Anh, ông đã viết vào năm 1796:
Tiếng hò reo chiến tranh của chế độ vô chính phủ, bài ca Marseillaise, đối với tai tôi, tôi phải thú nhận, là một bài hát buồn thảm, nhạt nhẽo và khó chịu nhất: và đối với bất kỳ đôi tai nào, dù sao thì đó cũng là một bài hát dài dòng và phức tạp. Trong trường hợp một giai điệu tinh quái như vậy, thì đó là một sự cố may mắn, nếu, tự bản thân nó đã thất bại về mặt phổ quát hay tính lâu dài, để giành được tình cảm ngang bằng của mọi người.
Valéry Giscard d'Estaing, tổng thống của Pháp trong những năm 1970, nói rằng thật nực cười để hát về tưới đẫm máu Phổ ô uế lên trên ruộng Pháp khi Thủ tướng của nước Đức dân chủ hiện nay giơ chào tại Paris. Một chiến dịch năm 1992 nhằm thay đổi lời bài hát có sự tham gia của hơn 100 công dân Pháp nổi tiếng, bao gồm cả Danielle Mitterrand, vợ của Tổng thống François Mitterrand khi đó, nhưng không thành công.
Lịch sử học Simon Schama khi bàn về "La Marseillaise" tại chương trình Today trên đài BBC Radio 4 vào ngày 17 tháng 11 năm 2015 (sau vụ tấn công tại Paris) nói rằng:
"... một ví dụ tốt của sự dũng cảm và đoàn kết khi đối mặt với khó khăn, đó là lý do tại sao nó lại mang đầy sinh lực đến vậy, đó là lý do tại sao nó thực sự là quốc ca vĩ đại nhất trên thế giới, từ trước đến nay. Đa số các quốc ca đều mang tính chất khoa trương và trịnh trọng, nhưng bài này thật sự hồi hộp và xúc động. Một phần quan trọng của bài hát ... là câu 'trước mắt chúng ta là chế độ chuyên chế, lá cờ thấm máu của họ đã giương lên'. Không có chế độ chuyên chế nào tàn bạo hơn ISIS ngay bây giờ, vì vậy, người Pháp đau buồn và tuyệt vọng vô cùng dễ dàng đồng cảm với điều đó".
Năm 1979, một thể loại reggae của bài hát này, "Aux armes et cætera" bởi Serge Gainsbourg được đón nhận tồi tệ bởi một số ngượi tại Pháp, đặc biệt là trên báo
Le Figaro, khi Michel Droit đã cáo buộc Gainsbourg đã cố kiếm tiền từ bài quốc ca này và cho rằng ông đã cho vào chủ nghĩa bài Do Thái vào bài hát. Gainsbourg cũng bị chỉ trích vì đã loại bỏ một số yếu tố quân đội trong bài ca.
👁️
87 | ⌚2025-09-16 22:26:16.420
thumb|thumbtime=1|Ca sĩ Bỉ Jean Noté hát bài _La Marseillaise_ (1907). **La Marseillaise** (tạm dịch: **Bài ca Marseille**) là quốc ca của Pháp. Bài hát này do Rouget de Lisle sáng tác tại Strasbourg vào đêm
**Bài La Marseillaise của giai cấp công nhân** () là một khúc ca cách mạng ca khúc thiết theo giai điệu của _La Marseillaise_ (mặc dù trong nhiều bản thu âm giai điệu không phải
**_Marseillaise_** là một tàu tuần dương hạng nhẹ của Hải quân Pháp thuộc lớp _La Galissonnière_ bao gồm sáu chiếc được chế tạo trước Chiến tranh Thế giới thứ hai. Tên của nó được đặt
**Lớp tàu tuần dương _La Galissonnière**_ là một nhóm sáu tàu tuần dương hạng nhẹ được đưa vào hoạt động cùng Hải quân Pháp trong những năm 1930. Chúng là những tàu tuần dương Pháp
**_La Galissonnière_** là một tàu tuần dương hạng nhẹ của Hải quân Pháp, là chiếc dẫn đầu của lớp _La Galissonnière_ bao gồm sáu chiếc được chế tạo trước Chiến tranh Thế giới thứ hai.
Ngụ Ngôn La Fontaine Thông tin ấn phẩm: Ngụ ngôn La Fontaine – Toàn tập ngụ ngôn với bản dịch của các thế hệ dịch giả Việt NamTác giả: La FontaineNhiều dịch giảMinh hoạ: Gustave
Ngụ Ngôn La Fontaine - Toàn Tập Ngụ Ngôn Với Bản Dịch Của Các Thế Hệ Dịch Giả Việt Nam Nhà ngôn ngữ học, Nam tước Silvestre de Sacy đã nhận xét: “Ngụ Ngôn La
Ngụ Ngôn La Fontaine Thông tin ấn phẩm: Ngụ ngôn La Fontaine – Toàn tập ngụ ngôn với bản dịch của các thế hệ dịch giả Việt Nam Tác giả: La Fontaine Nhiều dịch giả
Ngụ Ngôn La Fontaine Toàn Tập Nhà xuất bản : Nhà Xuất Bản Văn Học. Công ty phát hành : Đông A. Tác giả : La Fontaine. Kích thước : 25 x 30 cm. Số
Nhà ngôn ngữ học, Nam tước Silvestre de Sacy đã nhận xét: “Ngụ ngôn La Fontaine mang đến niềm hứng khởi cho ba lứa độc giả khác nhau: các em nhỏ hân hoan với sự
**_Casablanca_** là một bộ phim chính kịch lãng mạn của Hoa Kỳ năm 1942. Phim do đạo diễn Michael Curtiz dàn dựng, dựa trên kịch bản sân khấu _Everybody Comes to Rick's_ của Murray Burnett
nhỏ|phải|Rouget de Lisle hát bài ca _[[La Marseillaise|Marseillaise_ của ông lần đầu tiên]] **Claude Joseph Rouget de Lisle** (1760–1836) là một sĩ quan trong lực lượng công binh Pháp. Tên tuổi của ông gắn liền
**Khải Hoàn Môn** (có tên khác là **Bắc đẩu Tinh tú Hoàn môn**) (tiếng Pháp: _L’arc de triomphe de l’Étoile_) là một công trình ở Paris, một trong những biểu tượng lịch sử nổi tiếng
"**Quốc ca Liên bang Nga**" () là tên bài quốc ca chính thức của Nga. Bài quốc ca này dùng chính giai điệu của bài "Quốc ca Liên bang Xô viết", sáng tác bởi Alexander
**_Jean de Vienne_** là một tàu tuần dương hạng nhẹ của Hải quân Pháp thuộc lớp _La Galissonnière_ bao gồm sáu chiếc được chế tạo trước Chiến tranh Thế giới thứ hai. Tên của nó
|- style="text-align: center;" | style="font-size:95%" colspan="2" | Tiêu ngữ: _Liberté, égalité, fraternité_ |- style="text-align: center;" | style="font-size:95%" colspan="2" | Quốc ca: La Marseillaise
Tập tin:La Marseillaise.ogg |- style="text-align: center;" | colspan="2" style="background:#ffffff;" | Tập tin:TerreAdelie.png |-## A * Afghanistan: Soroud-e-Melli * Ai Cập: Bilady, Bilady, Bilady (Tổ quốc tôi, Tổ quốc tôi, Tổ quốc tôi) * Albania: Himni i Flamurit (Ngân vang cho lá cờ) * Algérie: Kassaman (Lời thề)
**Cách mạng tháng Bảy** (Pháp) còn được gọi là **Cách mạng Pháp lần thứ hai** hoặc **_Trois Glorieuses_** (_Ba ngày vinh quang)_ hay **Cách mạng năm 1830** là cuộc cách mạng tại Pháp, diễn ra
thumb|Ghi âm nhạc cụ của quốc ca **"Le Chant du départ"** (Tiếng Viêt:"Bài ca khởi hành") là một bài hát cách mạng và chiến tranh được viết bởi Étienne Méhul (âm nhạc) và Marie-Joseph Chénier
**Nhạc cách mạng** (tiếng Anh: _revolutionary music_) hay **ca khúc cách mạng** (tiếng Anh: _revolutionary song_) là những bài hát chính trị hướng đến ủng hộ hoặc ca ngợi cách mạng. Chúng được dùng để
**Ngày 25 tháng 4** là ngày thứ 115 trong mỗi năm dương lịch thường (ngày thứ 116 trong mỗi năm nhuận). Còn 250 ngày nữa trong năm. ## Sự kiện *1185 – Chiến tranh Genpei
**_1812_** là bản overture nổi tiếng nhất của nhà soạn nhạc người Nga Pyotr Ilyich Tchaikovsky. Tác phẩm được sáng tác vào năm 1880, kỷ niệm cuộc rút chạy của Napoléon Bonaparte khỏi Moskva năm
**"Chúa phù hộ Sa hoàng!"** (tiếng Nga: Боже, Царя храни !, chuyển tự: _Bozhe, Tsarya khrani_) là quốc ca của đế quốc Nga. Bài hát được chọn từ một cuộc thi được tổ chức vào
thumb|phải|Victor Noir **Victor Noir**, (27 tháng 7 năm 1848 trong Attigny, Vosges - 11 tháng 1 năm 1870 tại Paris), là một nhà báo người Pháp là người nổi tiếng với cách thức của cái
**L'Abidjanaise** (tiếng Việt: Bài ca Abidjan) là quốc ca Bờ Biển Ngà. Bài hát được chọn làm quốc ca Bờ Biển Ngà năm 1960, khi Bờ Biển Ngà độc lập từ Pháp. Tên bài hát
**Quốc tế ca** (tiếng Pháp: _L'Internationale_) là bài tụng ca chủ nghĩa cánh tả. Nó từng là ngọn cờ của phong trào xã hội chủ nghĩa từ cuối thế kỉ 19, khi Đệ Nhị Quốc
**Đinh Nhu** (1910 – 1945) là một nhạc sĩ người Việt Nam, tác giả bài _Cùng nhau đi Hồng binh_, nhạc phẩm được coi là bài hát đầu tiên của tân nhạc cách mạng Việt
**Si giáng trưởng** (viết tắt là **B**) là một cung thứ có chất liệu sáng tác âm nhạc với cung chính là nốt **Si giáng** (**B**), bao gồm các nốt nhạc **Si giáng** (**B**), Đô
**Phạm Văn Phú ** (1928 – 1975) nguyên là một tướng lĩnh gốc Nhảy dù của Quân lực Việt Nam Cộng hòa, cấp bậc Thiếu tướng. Ông xuất thân từ trường Võ bị Liên quân
right|thumb|Tượng bán thân của Marianne được điêu khắc bởi Théodore Doriot, tại Thượng viện Pháp **Marianne** () là hiện thân quốc gia của Cộng hòa Pháp kể từ Cách mạng Pháp, là hiện thân của
**Maréchal, nous voilà!** (tiếng Việt: **Thống chế hỡi, chúng con đây!**) là quốc ca không chính thức của Pháp Vichy, đồng thời là một bài hát dành riêng cho Thống chế Philippe Pétain. Lời bài
Sách Romain Gary - Giáo dục Châu Âu Nhà xuất bản Hội Nhà Văn Nhà phát hành : Công Ty TNHH Văn Hóa Đông Tây Năm phát hành : 2023 Tác giả : Romain Gary Người dịch : Cao Việt Dũng Số trang : 318 Khổ : 13.5 x 20cm Trọng lượng : 500gr ISBN : 9786044736655 Lịch sử văn bản Giáo dục châu Âu không hề đơn giản. Khoảng cuối năm 1943, Romain Gary viết xong version đầu tiên của cuốn tiểu thuyết (bằng tiếng Pháp); nhan đề của nó là La Forêt engloutie (tức là “Khu rừng bị nuốt chửng”: khu rừng Wilejka trong cuốn tiểu thuyết bị kẻ thù vây hãm tứ bề, và vào mùa đông - có lúc tuyết dày đến bốn mét - thì bị chìm trong tuyết). Bản thảo của Romain Gary đã đi qua nhiều người thuộc giới xuất bản tại London (lúc này rất đa chủng tộc: không chỉ người Anh mà cả người Pháp, cũng như người Đông Âu); không lâu sau cuộc đổ bộ Normandie (trong khoảng thời gian ấy, Romain Gary bị thương nặng trong chiến đấu), Romain Gary nhận được thông tin từ Cresset Press, một nhà xuất bản London, nói rằng bản thảo đã được chấp nhận và sẽ được dịch sang tiếng Anh rồi in. Tuy về sau Romain Gary sẽ là một nhà văn viết không ít tác phẩm bằng tiếng Anh, nhưng vào thời điểm này, Romain Gary còn chưa thực sự giỏi tiếng Anh. Ta cũng cần để ý: vào thời điểm ấy, quân Đồng minh đã đổ bộ vào lục địa, cuốn tiểu thuyết của Romain Gary - đặt tầm quan trọng lớn lao vào trận Stalingrad - trở nên có một ý nghĩa đặc biệt: nó khẳng định vai trò của Hồng quân Liên Xô, trong đối sánh với các chiến công mới của Đồng minh. Viola Garvin được John Howard của Cresset Press thuê để dịch cuốn sách của Romain Gary, và tháng Mười hai năm 1944, cuốn sách được xuất bản, dưới nhan đề Forest of Anger. Đầu năm 1945, Romain Gary sửa chữa bản tiếng Pháp và - bởi giờ đây đã có thể in sách của những người thuộc đội quân của tướng de Gaulle bên Anh tại Pháp - cuốn sách xuất hiện lần đầu tiên trong tiếng Pháp, vào mùa hè năm ấy, dưới nhan đề Éducation européenne, do nhà xuất bản Calmann-Lévy in. Cuốn sách xuất hiện rất sớm ở nước Pháp mới được giải phóng, trong đó lại có nhiều âm vọng của cuộc kháng chiến chung: Éducation européenne đã được đón nhận nhiệt liệt, có nhiều độc giả, và nhận giải thưởng. Romain Gary chính thức trở thành nhà văn nổi tiếng. Trong các sửa chữa để in tại Pháp, đáng chú ý hơn cả là chi tiết đưa lời bài Quốc ca Pháp (La Marseillaise) vào; ý nghĩa “châu Âu” cũng được nhấn mạnh hơn nhiều, thay vì tập trung vào chỉ Ba Lan như trước. Nhan đề cuốn sách cũng hoàn toàn thay đổi: Éducation européenne, với cách dùng từ “éducation” không kèm quán từ tất nhiên khiến người ta nghĩ ngay đến cuốn tiểu thuyết lừng danh của Flaubert, Éducation sentimentale (Giáo dục tình cảm). Có thể nói rằng, Romain Gary đã khẳng định tính cách Pháp của mình, bằng cách ấy (trước chiến tranh, Romain Gary đã nhập quốc tịch Pháp, nhưng các đạo luật sau đó đã khiến quốc tịch không còn chắc chắn: giờ đây, đã là anh hùng chiến tranh, lại là tác giả một cuốn tiểu thuyết lớn về kháng chiến, Romain Gary lấy lại được những gì tưởng đã mất).
**Cách mạng Pháp**, sử liệu Marxist thường gọi là **Cách mạng tư sản Pháp**, là một sự kiện quan trọng trong lịch sử Pháp vào cuối thế kỷ XVIII, diễn ra từ năm 1789 đến
**Strasbourg** (tiếng Đức: _Straßburg_) là thủ phủ của vùng Grand Est trong miền đông bắc của nước Pháp, tỉnh lỵ của tỉnh Bas-Rhin, đồng thời cũng là trụ sở quản lý hành chính của hai
**Quảng trường Concorde** (, phiên âm tiếng Việt là **Quảng trường Công-coóc**) - _tiếng Việt:_ **_Quảng trường Hòa Hợp_** là một trong những quảng trường nổi tiếng của Pháp tại Paris, nằm ngay bên bờ
**Quốc ca** nói chung là một bài hát thể hiện sự ái quốc, khơi gợi và tán dương lịch sử, truyền thống và đấu tranh của nhân dân quốc gia đó, được chính phủ của
**Tashkent** (; ) hay **Toshkent** (; / , ) là thủ đô và thành phố lớn nhất của Uzbekistan. Đây cũng là thành phố đông dân nhất Trung Á, với dân số là 3 triệu.
**Yekaterina II Đại đế** (tiếng Nga: Екатерина II Великая; sinh ngày 2 tháng 5 năm 1729 – mất ngày 6 hoặc 17 tháng 11 năm 1796), đôi khi được viết là **Ekaterina II**, hay **Yekaterina
**Nguyễn Tri Khương** (1890-1962) là một nghệ sĩ và là soạn giả cải lương danh tiếng tại miền Nam Việt Nam đầu thế kỷ 20. Tác phẩm nổi tiếng nhất của ông là vở cải
**Charles Eugène de Foucauld de Pontbriand**, tử tước nhà Foucauld, (15 tháng 9 năm 1858 - 1 tháng 12 năm 1916), là một sĩ quan kỵ binh của quân đội Pháp, nhà thám hiểm và
Cuộc **bầu cử tổng thống Hoa Kỳ năm 1912** là cuộc bầu cử tổng thống bốn năm một lần lần thứ 32, được tổ chức vào thứ Ba, ngày 5 tháng 11 năm 1912. Thống
**Crédit du Nord** là một mạng lưới ngân hàng bán lẻ của Pháp. Nó bao gồm các ngân hàng sau: * **Banque Courtois**, Toulouse, Aquitaine (ngân hàng lâu đời nhất ở Pháp, được thành lập
**Varian Mackey Fry** (15.10.1907 – 13.9.1967) là một nhà báo Hoa Kỳ và là người điều khiển một mạng lưới giải cứu những người Do Thái và những người chống Đức Quốc xã dưới thời
nhỏ|phải **Eric John Ernest Hobsbawm** (9 tháng 6 năm 1917 – 1 tháng 10 năm 2012) là sử gia nổi tiếng người Anh gốc Do Thái, nhiều ảnh hưởng trên thế giới, và cũng là
**Pierre Degeyter** (8 tháng 10 năm 1848 - 26 tháng 9 năm 1932 tại Saint-Denis, Paris, phiên âm **Pi-e Đờ-gây-tê**) là nhà soạn nhạc nổi tiếng người Bỉ, sinh sống tại Pháp. Ông là một
Thế giới di động 
DHC 
Tima CPQL New 
Unilever Health & Beauty Lazada content 
Trivago Rakuten 
Nature Foods Shopee KOL 
La Marseillaise 
Sách - Ngụ Ngôn La Fontaine - Đông A 
Ngụ Ngôn La Fontaine - Toàn Tập Ngụ Ngôn Với Bản Dịch Của Các Thế Hệ Dịch Giả Việt Nam 
Ngụ Ngôn La Fontaine 
Ngụ Ngôn La Fontaine Toàn Tập 
Ngụ Ngôn La Fontaine (Ấn Bản Kỷ Niệm 400 Năm Ngày Sinh Tác Giả) 
Romain Gary - Giáo dục Châu Âu