✨Văn Công Khai

Văn Công Khai (1909–1947), là nhà cách mạng Việt Nam, Bí thư Tỉnh ủy Thủ Dầu Một trước Cách mạng Tháng Tám.

Thân thế

Văn Công Khai tên thật là Tạ Văn Khái sinh năm 1909 trong một gia đình nghèo ở xóm cầu Ông Cộ, làng An Phú, tổng Bình Phú, quận Châu Thành, tỉnh Thủ Dầu Một, nay là phường Tân An, thành phố Thủ Dầu Một, tỉnh Bình Dương.

Sau khi học xong tiểu học, ông bỏ học đi làm thuê. Năm 1926, ông vào làm công nhân đồn điền cao su Dầu Tiếng. Năm 1927, ông về Sài Gòn làm thợ cắt tóc.

Tháng 6 năm 1939, ông cùng các đồng chí Nguyễn Văn Lộng, Nguyễn Thành A,... bị thực dân Pháp bắt và đưa ra xử trước tòa đại hình Sài Gòn. Trước lời tự bào chữa và sức ép của các tổ chức Hội Ái hữu, buộc chính quyền thực dân phải thả ông cùng nhiều người khác.). Dưới sự lãnh đạo của ông, Tỉnh ủy Thủ Dầu Một chủ trương thực thi chỉ đạo của Xứ ủy Nam Kỳ, tích cực chuẩn bị lực lượng để chờ đợi thời cơ khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.

Công tác chính quyền

Tháng 10 năm 1945, Nguyễn Đức Thuận được chỉ định làm Bí thư Tỉnh ủy Thủ Dầu Một, ông được giao nhiệm vụ chuyên trách công tác chính quyền với tư cách Phó Bí thư Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến hành chính tỉnh. Tháng 3 năm 1946, tại Hội nghị bất thường do Nguyễn Đức Thuận (với tư cách Đặc phái viên của Xứ ủy) chủ trì, chính thức công nhận Ban Chấp hành lâm thời trở thành Tỉnh ủy chính thức. Tỉnh ủy Thủ Dầu Một mới được chỉ định gồm bảy người do Nguyễn Văn Tiết làm Bí thư, Văn Công Khai lấy bí danh Phủ làm Phó Bí thư, các Ủy viên Hồ Văn Nâu, Lê Đức Anh, Nguyễn Văn Thi, Phan Dân, Dương Danh Thắng.

Ngày 26 tháng 5 năm 1947, trên đường đi công tác cùng đoàn các bộ tỉnh từ Lái Thiêu đến xã Đồng An thuộc huyện Thủ Đức, tỉnh Gia Định (nay là thị xã Dĩ An, Bình Dương), cả đoàn bị quân Pháp phục kích, ông bị trúng đạn hy sinh khi mới 38 tuổi. và thị trấn Dầu Tiếng thuộc tỉnh Bình Dương.