✨Chó kéo xe

thumb|Đội chó kéo xe thumb|Chó kéo xe tại Wonder Lake Chó kéo xe là phương tiện giao thông quan trọng tại khu vực Bắc Cực, giúp vận chuyển và đi lại trong khu vực không thể tiếp cận bằng các phương pháp khác. Họ đã sử dụng chó kéo xe thành công trong các cuộc thám hiểm của cả hai miền cực, cũng như trong quá trình tìm vàng ở Alaska. Đội chó kéo xe giao thư cho cộng đồng người ở Alaska và Bắc Canada.

Chó kéo xe ngày nay vẫn còn được sử dụng ở những cộng đồng nông thôn, đặc biệt là các khu vực tại Alaska, Canada và Greenland. Chúng được sử dụng cho mục đích giải trí, và trong sự kiện đua chó kéo xe như Iditarod và Yukon Quest.

Lịch sử

thumb|Chó kéo xe trên vùng núi [[Inuvik, Canada.]] Chó kéo xe có thể được bắt đầu ở Mông Cổ khoảng từ 35.000 hoặc 30.000 năm trước. Các nhà khoa học tin rằng con người đã di cư về phía bắc Bắc cực với đàn chó của họ, và sử dụng chúng để kéo xe trượt tuyết 3.000 năm trước đây, khi các cộng đồng bị buộc phải di chuyển về phía bắc Siberia bởi những người chăn gia súc. Chó kéo xe được sử dụng tại Canada, Lapland, Greenland, Siberia, Chukotka, Na Uy, Phần Lan, and Alaska.

Bắc Mỹ

thumb|Chó kéo xe ([[chó Husky Sibir)]] Tài liệu lịch sử cho rằng chó kéo xe và dây cương được sử dụng bởi người Mỹ bản địa trước khi người châu Âu du nhập. Việc sử dụng chó để làm việc phổ biến rộng rãi ở Bắc Mỹ. Có hai loại chó kéo xe chính; một loại được sử dụng ven duyên hải, và loại khác được sử dụng tại các vùng đất của người da đỏ Athabascan. Chó của người da đỏ chủ yếu là Alaskan Husky. Thương nhân Nga buôn bán tại vùng nội địa sông Yukon vào giữa năm 1800 mua chó kéo xe từ các ngôi làng gần đó. Chó của vùng này nổi tiếng là mạnh mẽ và sức kéo tốt hơn so với những con chó kéo xe có nguồn gốc từ Nga.

Cuộc săn vàng Alaska đã mang lại việc sử dụng chó kéo xe như giao thông vận tải. Hầu hết các trại vàng chỉ có thể di chuyển đến chỉ bằng chó kéo xe vào mùa đông. "Tất cả mọi thứ di chuyển trong mùa đông khắc nghiệt bằng đội chó kéo xe; khảo sát, thợ săn, bác sĩ, thư từ, thương mại, giao dịch, vận chuyển hàng hóa... nếu cần di chuyển trong mùa đông, chỉ có thể di chuyển bằng chó kéo xe." Cùng với việc sử dụng chó trong việc khám phá các vùng cực, dẫn đến cuối năm 1800 và đầu những năm 1900 được đặt với biệt danh là "Kỷ nguyên của chó kéo xe".

Chó kéo xe đã được sử dụng để vận chuyển thư từ tại Alaska trong những năm cuối thập niên 1800 và đầu những năm 1900. Chó Malamutes là những giống chó được ưa chuộng, với các đội trung bình tám đến mười con chó. Chó có khả năng vận chuyển thư từ trong điều kiện tàu thuyền, xe lửa và ngựa không thể đi được. Mỗi đội chó có thể kéo từ 230 đến 320 kg (500 và 700 lb) thư từ. Các thư từ được lưu trữ trong túi chống thấm để bảo vệ khỏi tuyết. Năm 1901, những con đường mòn của chó kéo xe đã được thiết lập dọc theo sông Yukon. Kỷ nguyên vận chuyển thư từ bởi chó kéo xe đã kết thúc vào năm 1963 khi lá thư cuối cùng sử dụng chó kéo xe trước khi Chester Noongwook nghỉ hưu tại Savoonga. Ông được vinh danh bởi ngành Bưu chính Mỹ trong một buổi lễ trên đảo St. Lawrence ở biển Bering.

Máy bay đã qua chuyển phát thư từ tại Alaska trong năm 1920 và 1930. Năm 1924, Carl Ben Eielson giao bưu phẩm đầu tiên bằng máy bay. Chó kéo xe được sử dụng để tuần tra phía tây Alaska trong Thế chiến II. Sự hình thành đường cao tốc và xe tải đường bộ trong những năm 40 và 50, và xe chạy trên tuyết trong những năm 50 và 60, góp phần giảm số lượng chó kéo xe làm việc.

Cuộc đua chó kéo xe đã hình thành làm thay đổi hình ảnh chó kéo xe trong truyền thống. Mong muốn từ những con chó lớn hơn, mạnh mẽ hơn để thay đổi một giống chó nhanh hơn với độ bền cao để sử dụng trong các cuộc đua, họ đã tạo ra những con chó nhẹ hơn so với bản thân chúng trong lịch sử. Mỹ sau đó bắt đầu nhập khẩu giống Siberian Huskies để tăng tốc độ của những con chó của mình, đã bày ra "một sự tương phản trực tiếp đến suy nghĩ của thương nhân Nga đang tìm cách tăng sức kéo của chó ở khu vực Alaska và Yukon từ hơn một thế kỷ trước để tăng năng lực chuyên chở bằng chó kéo xe nhẹ hơn".

Bên ngoài của Alaska, xe chó kéo được sử dụng để chuyên chở đồ bán rong tại các thành phố như New York.

Nome, Alaska và cuộc thi Iditarod

thumb|Chó kéo xe mùa hè đang biểu diễn

Năm 1925, bùng phát bệnh bạch hầu đã xảy ra tại Nome, Alaska. Không có đủ thuốc tại Nome để chữa trị cho những người nhiễm căn bệnh này. Thuốc buộc phải lấy tại Nenana, nhưng thị trấn cách xa Nome 1.100 km (700 dặm), và không thể tiếp cận được ngoại trừ dùng chó kéo xe. Một đội chó kéo xe được thành lập tại các làng mạc giữa Nenana và Nome, 20 nhóm đã làm việc tiếp sức cùng nhau để cung cấp thuốc đến Nome. Và thuốc đã có tại Nome chỉ sau 6 ngày.

Giao lộ Iditarod được thành lập trên con đường nối giữa hai thị trấn này. Nó được biết đến như là giao lộ Iditarod bởi vì, vào thời điểm đó, Iditarod là thành phố lớn nhất trên đường mòn này. Trong những năm 1940, các đường mòn đã bị bỏ đi. Tuy nhiên, trong năm 1967, Dorothy Page, người chịu trách nhiệm tổ chức kỷ niệm 100 năm của Alaska, đã cho phép dọn dẹp con đường 14 km thuộc đường mòn để tổ chức cuộc thi đua chó kéo xe. Năm 1972, quân đội Mỹ thực hiện một cuộc khảo sát đường mòn, và trong năm 1973, cuộc thi Iditarod được thành lập bởi Joe Redington, Sr. Người chiến thắng cuộc đua năm đó là Dick Wilmarth, người đã mất ba tuần để hoàn thành cuộc đua.

Cuộc thi Iditarod hiện đại là một cuộc đua sức bền bởi chó kéo xe dài 1.800 km. Nó thường kéo dài 10 đến 11 ngày trong điều kiện thời tiết cho phép. Nó bắt đầu với một khởi đầu với nghi lễ tại Anchorage, Alaska vào buổi sáng của thứ bảy đầu tiên của tháng ba, với cuộc đua 32 km (20 dặm) đến Eagle River dọc theo đường cao tốc Alaska, tạo điều kiện cho khán giả di chuyển 48 km (30 dặm) đến Wasilla để bắt đầu cuộc đua chính thức vào buổi chiều. Cuộc đua chỉ kết thúc khi đội đua cuối cùng hoặc rút khỏi cuộc đua hoặc vượt qua đích đến tại Nome. Những người chiến thắng của cuộc đua sẽ nhận được một giải thưởng của $50,000 đô la Mỹ. Nó đã được quảng cáo là "Sự kiện đua chó kéo xe quốc tế" và "Cuộc đua vĩ đại cuối cùng trên thế giới".

Thám hiểm Bắc Cực

Cuộc thám hiểm đầu tiên tại Bắc Cực được thực hiện cùng với đàn chó kéo xe.

• Egerton Ryerson Young's My Dogs In The Northland (1902) tập trung vào những cuộc phiêu lưu của Egerton với mười hai con chó kéo xe.
• Cuốn sách của Jack London, Tiếng gọi nơi hoang dã (1903), tiểu thuyết nổi tiếng nhất về những con chó kéo xe và cuộc sống của chúng trong thời kỳ săn vàng.