✨Caudex

nhỏ|Sơ đồ mô tả hình dạng caudex nhỏ|Caudex của cây dương xỉ thân gỗ [[Dicksonia antarctica, bên ngoài giống thân cây gỗ nhưng có cấu tạo trong khác biệt.]]

Trong hình thái học thực vật, caudex (số nhiềuː caudices) là một kiểu thân cây biến dạng phình to nhưng thuật ngữ này cũng được dùng để chỉ gốc ghép và đặc biệt là cấu trúc thân cơ bản mà từ đó cây sinh trưởng cơ quan mới.

Theo nghĩa chặt chẽ của thuật ngữ này, "caudex" có nghĩa là thân cây, thường được sử dụng với những thực vật có hình thái thân khác với thân thực vật có hoa điển hình.

Phân loại

Caudex được chia thành hai dạng chính:

• Brevicaule (hoặc caudiciform) có nghĩa đen là giống thân cây, có khi được dùng như từ đồng nghĩa với pachycaul. Bề ngoài của dạng thân cây này tương tự như một viên sỏi, hình tròn, dẹt và thân chính có rất ít hoặc không có gỗ (tiếp đầu ngữ brev-). Ví dụ: chi Dolichos, chi Kedrostis, chi Raphionacme, chi Sâm mùng tơi Talinum.
• Pachycaul nghĩa là thân to không cân xứng với chiều cao và rất ít nhánh. Dạng thân cây này có thân chính hoặc thân (caule) rất dày (tiếp đầu ngữ pachy-) hoặc hình chai. Ví dụ: bao báp, Dorstenia gigas, một số cây trong chi Dầu mè Jatropha, cây Kim ngân Pachira aquatica, chi Pachypodium.

Ngoài ra còn có những dạng thân trung gian của hai dạng trên, loại này chỉ có một phần thân gỗ (chi Fockea).

Nguồn gốc

Caudex hình thành ở ranh giới của thân và rễ cây, là phần dưới của các chồi lâu năm được kết nối với trụ dưới lá mầm hóa gỗ, thường phát triển quá mức và phình to, dày lên cho phép cây trữ nước (cây mọng nước) để đối phó với thời kỳ hạn hán. Ở các loài cây có caudex thì rễ cái kéo dài ra từ đây.